Czy pomoc humanitarną można uważać za biznes?
Z pewnością wolno się o to spierać na płaszczyźnie etycznej, ale fakty są takie, że pomaganie na ogół kosztuje i to niemało. Według szacunkowych danych na całym świecie w roku 2018 wydano na te cele kwotę bliską ćwierć biliona złotych. Abstrahując tutaj od pochodzenia i wykorzystania tych środków, warto się zastanowić, czy Polska ma coś w tej sferze do zaproponowania.
Takie rozważania stanowiły grunt dla zorganizowania przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz Ptak Warsaw Expo dużej konferencji i wystawy w Nadarzynie w dniach 11-13 czerwca 2019, nie mającej precedensu w Europie Środkowo-Wschodniej. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął pan Prezydent RP Andrzej Duda.
Owszem, MORATEX ma w swoim dorobku rozwiązania problemów należących do kategorii zagrożeń humanitarnych. Najlepszymi przykładami są dwa ukończone projekty: ŻYWIOŁ i D-BOX.
ŻYWIOŁ to akronim projektu poświęconego masowym zagrożeniom naturalnym, a mianowicie „Optymalizacja procedur, dyslokacji baz i doskonalenie rozwiązań technicznych sprzętu stosowanego przez polskie służby ratownicze w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom naturalnym ze szczególnym uwzględnieniem powodzi (rękawy przeciwpowodziowe)”. Zrealizowaliśmy go w latach 2011-2015 współpracując z innymi podmiotami tworzącymi krajowe konsorcjum, w którym MORATEX był liderem. W rezultacie przyczyniliśmy się do znacząco skuteczniejszego zwalczania zagrożeń i usuwania skutków powodzi, poprzez weryfikację procedur reagowania oraz zaproponowanie takiego rozmieszczenia i wyposażenia baz sprzętowych, żeby znajdowały się w pobliżu najbardziej zagrożonych regionów. To pozwoliło na znacznie łatwiejsze i o wiele szybsze niż wcześniej dostarczenie bezpośrednio na miejsce zagrożenia ekwipunku gotowego do natychmiastowego użytku.
D-BOX natomiast to akronim projektu „Zintegrowany system do rozminowania służący do humanitarnego oczyszczania wielkich obszarów z min przeciwpiechotnych i amunicji kasetowej”, zrealizowanego przez duże międzynarodowe konsorcjum naukowo-przemysłowe w latach 2011-2014. Nasze główne zadanie polegało na doborze i weryfikacji skuteczności materiałów i produktów przeznaczonych do ochrony ludzi przed odłamkami pochodzącymi z wybuchu min i amunicji pozostawionych na terenach, przez które przetoczył się konflikt zbrojny. Dodatkowym zadaniem było utworzenie bazy wiedzy istotnie wspierającej prewencję wśród ludności i procesy zmierzające do bezpiecznego rozminowania.
Kontynuując badania rozpoczęte w projekcie D-BOX, nasi naukowcy pracują obecnie nad profesjonalnym ubiorem ochronnym dla saperów, tzw. EOD Nowej Generacji. Te badania również promowaliśmy na wystawie WHE i mamy nadzieję wkrótce udostępnić międzynarodowej społeczności obiecujące rezultaty z obecnej fazy prac, a w dalszej kolejności gotowy wzór kompletnego produktu.